0
0
Navigatie
Bekijk assortiment
Assortiment
Thema's

Wat is emmermeel?

Emmermeel wordt gemaakt van de graansoort emmer. Emmer, ook wel emmertarwe of tweekoorn genoemd, is een echte oergraan. Deze graansoort is de voorouder van verschillende soorten graan die we nu nog gebruiken, zoals harde tarwe, spelt en kamut. Dit oergraan wordt daardoor ook wel emmertarwe of oerspelt genoemd. Emmer lijkt zijn oorsprong te vinden in Egypte, waar gedomesticeerde emmer uit 7000 v.Chr. gevonden is. 
 
Vroeger was deze graansoort ontzettend belangrijk. Ook in Nederland werd emmer verbouwd. Ofschoon je nu weinig emmervelden meer zult tegenkomen in Nederland, was dat twee- tot drieduizend jaar geleden wel anders. Emmer werd in die tijd verbouwd op zogenaamde raatakkers. De opbrengst werd vooral gebruikt voor het bakken van brood en het maken van bier.
 
In Duitsland werd emmer recentelijk nog veel verbouwd. In verschillende Duitse gebieden, zoals Thüringen en Zuid-Duitsland, werd deze oergraan veelvuldig geteeld tot net voor de Tweede Wereldoorlog. Het lijkt erop dat we emmertarwe weer wat meer zijn gaan waarderen, want de teelt van emmer begint in zowel Duitsland als Nederland op te laaien. In Duitsland wordt emmer nu weer meer verbouwd in Noord-Beieren. De tweekoorn wordt vooral gebruikt voor het maken van emmerbier. In Nederland vind je emmertarwe nu in de Haarlemmermeer, waar proefprojecten rondom emmer plaatsvinden. Toch komt het gros van de tweekoorn uit landen zoals Ethiopië, Syrië en Turkije, waar dit graan volop verbouwd wordt en zelfs nog in het wild voorkomt. 
 
Emmer is een tarwesoort die zowel wilde als gecultiveerde varianten heeft. Ook heeft emmer verschillende rassen, welke ingedeeld worden in zomerrassen en winterrassen. De meest geteelde soorten emmer zijn de witte emmer, de zwarte emmer en de rode emmer. Deze oergraan is waarschijnlijk ontstaan uit een kruising tussen eenkoorn en een wilde variant van emmer. Deze nieuwe graansoort kruiste zich met andere soorten graan, waaruit spelt, kamut en durum tarwe zijn ontstaan. 
 
Er is natuurlijk wel een reden dat emmer voor een lange tijd uit de trek was geraakt. Emmer werd vervangen door graansoorten zoals tarwe, omdat het oergraan moeilijker is om te verbouwen. Emmertarwe heeft een kleine graankorrel, waardoor meer moderne graansoorten een hogere opbrengst teweegbrengen. Daarnaast heeft tweekoorn een harde kaf, waardoor de graankorrels op een bepaalde manier gepeld moeten worden. 
 
Toch blijkt dat emmer het de moeite waard is. Deze graansoort heeft namelijk een zeer bijzondere smaak, waardoor je er allerlei heerlijke baksels mee kunt maken. 

Hoe wordt emmermeel gemaakt?

Emmermeel wordt over het algemeen op een vergelijkbare manier gemaakt als andere soorten meel. De emmerkorrels worden gepeld en fijngemalen tot een meel. Het meel wordt wel of niet gezeefd, waardoor je volkoren meel van emmer, gebuild meel van emmer en emmerbloem kunt kopen. 
 
Dat pellen gaat wel net even anders bij emmer dan bij de meeste andere soorten graan. Het pellen wordt ook wel dorsen genoemd. De graankorrel moet uit de rijpe aar verwijderd worden. Hier bestaat een speciaal proces voor. Echter, bij emmer en bij sommige andere graansoorten, zoals spelt, gaat dat niet zo makkelijk. Dat komt doordat er een zeer harde kaf om de emmerkorrel heen zit. Deze moet dus eerst gepeld worden, voordat de korrel gemalen kan worden. Een voordeel hiervan is dat deze harde kaf de graankorrel beschermt tegen ziektes, waardoor er geen bestrijdingsmiddelen nodig zijn. 

Soorten emmermeel

Er bestaan meerdere soorten emmer. Meestal wordt rode emmer, zwarte emmer of witte emmer gebruikt voor het maken van emmermeel. In Nederland wordt vooral rode emmer geteeld. 
 
Tevens kun je met emmer, net als met andere soorten graan, volkoren meel, gebuild meel of lemairemeel en bloem maken. 
 
Meel van emmer wordt gemaakt door het malen van emmerkorrels. Emmer bestaat, net als andere soorten graan, uit drie belangrijke delen: het meellichaam, de kiem en de zemel. De kiem en de zemel zijn vooral erg gezond. De kiem zit boordevol vitamines, mineralen, antioxidanten en gezonde vetten. De zemel bevat ook vitamines en mineralen, maar is vooral rijk aan vezels. Het meellichaam is het witte, binnenste gedeelte van de emmerkorrel en bestaat vooral uit zetmeel. 
 
Deze drie delen worden tegenwoordig eerst gescheiden. Na het malen, worden de kiem, zemel en het meellichaam in de juiste verhoudingen teruggebracht om volkoren meel te maken. Voor gebuild meel of lemairemeel wordt een deel van de zemelen en kiemen teruggebracht. Vaak hebben we het bij deze soorten meel over een verhouding van 80-85% meel. Rond de 80% van dit meel is dus volkoren meel. De overige 20% is bloem. Bloem bevat de gezonde zemelen en kiemen helemaal niet meer. Bloem bestaat enkel uit de gemaalde meellichamen. 
 
Je kunt emmermeel dus, net als andere soorten meel, in minimaal drie varianten kopen: volkoren emmermeel, gebuild emmermeel en emmerbloem. De volkoren variant is het gezondst en emmerbloem is qua structuur het fijnst. 

Voordelen emmermeel

Een van de redenen dat emmer nu weer meer verbouwd wordt, is het feit dat emmermeel zo lekker is. Emmer heeft een nootachtige en zachte smaak die heerlijk vol en romig is. Deze unieke smaak maakt dat brood, cake of koekjes van emmermeel gewoonweg een stuk lekkerder zijn dan baksels van tarwemeel. 
 
Een ander voordeel is de manier waarop emmer groeit. Zoals we al zagen, heeft emmer, net als spelt, een zeer harde kaf. Deze kaf maakt het dan wel wat lastiger om deze graansoort te telen, maar beschermt de graankorrel heel goed tegen ziekten en schimmels. De boer hoeft dus geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Hierdoor is emmer meestal volledig biologisch. Net als eenkoorn, wordt tweekoorn vooral verbouwd door milieubewuste boeren met een passie voor oergranen.  
 
Daarnaast is emmer ook nog eens enorm gezond. Je ziet tegenwoordig soms een hype ontstaan rondom een bepaalde “oergraan”, terwijl die graansoort niet (veel) gezonder is dan de gewone tarwe. Maar dat geldt zeker niet voor tweekoorn. Deze oergraan verdient alle lof. Naast de heerlijke smaak van emmer, bevat deze graan een stuk meer vezels dan tarwe. Ook vind je meer vitamine V en vitamine E in emmer dan in de moderne tarwe. Verder bevat emmer gezonde vetzuren en verschillende belangrijke mineralen, zoals mangaan, ijzer, fosfor, zink, magnesium en koper. 
 
Ten slotte bevat emmermeel haast geen gluten. Dit meel is niet geschikt voor mensen met coeliakie, maar wel voor mensen met een gevoeligheid voor gluten. Als je soms overgevoelig bent voor gluten en als speltmeel daarbij helpt, dan kun je dezelfde voordelen halen uit emmer. 
 
Met de zalige smaak, milieuvoordelen en gezondheidsvoordelen van emmer, is er reden genoeg om het meel van deze oergraan eens te proberen. Wel komt emmermeel met een gebruiksaanwijzing. Daarom kijken we nu naar hoe je met dit heerlijke meel bakt. 

Bakken met emmermeel

Emmermeel kun je voor allerlei baksels gebruiken. De zachte, nootachtige en romige smaak van dit meel is uiterst geschikt voor een verrukkelijk brood, muffins, poffertjes, cake en koekjes. Je kunt speltmeel in recepten over het algemeen makkelijk vervangen door emmermeel. 
 
Wel is het belangrijk om er rekening mee te houden dat emmer, net als spelt, zeer weinig gluten bevat. Gluten zijn nodig voor het rijzen van je deeg of beslag en voor het binden van je ingrediënten. Gluten zorgen er dus voor dat je baksel een luchtige, elastische en malse structuur heeft. Emmermeel en tarwemeel bevatten niet genoeg gluten, waardoor je een slapper deeg maakt.
 
Maar geen zorgen! Dit probleem kun je op meerdere manieren verhelpen. Zo help je je deeg of beslag een handje door zuurdesem te gebruiken in plaats van gist. Als je brood bakt met emmermeel, laat je je deeg koud rijzen. Ook kneed je je deeg minder lang dan bij andere soorten meel. Ten slotte maak je je rijstijd wat langer dan bij andere soorten meel.
 
Je kunt emmermeel ook gebruiken in combinatie met andere soorten meel. Met volkoren tarwemeel en emmermeel kan je beslag of deeg beter rijzen, terwijl je toch die heerlijke smaak van emmer behoudt. 
 
Je moet met emmermeel dus een beetje creatief zijn, maar je kunt op meerdere manieren met dit meel toch een zalig brood of ander gerecht bakken. Dus, ben jij er klaar voor om met emmermeel te bakken? Bekijk dan snel onze recepten voor tips en inspiratie! 
Veelgestelde vragen
Waar koop je emmermeel?

Bij Bakwinkel koop je heerlijk meel van het oergraan emmer met een volle, zachte en nootachtige smaak. Niet alleen blinkt dit meel uit in zijn unieke smaakbeleving, maar ook in zijn voedingswaarden. Het emmermeel van Bakwinkel is namelijk hartstikke gezond. Bestel het meel dus snel en bak zelf heerlijke broden, muffins, taarten en pannenkoeken. 

Is emmermeel geschikt voor de broodbakmachine?

In principe kun je emmermeel zonder problemen in de broodbakmachine gebruiken. Het is dan wel belangrijk dat je het deeg met de hand kneed en niet in de broodmachine. Dit is belangrijk omdat er slechts zeer weinig gluten in dit meel zitten. Deze gluten zijn erg kwetsbaar, waardoor je het deeg zelf voorzichtig wil kneden. Maar het rijzen en bakken van je emmerbrood kan gewoon in de broodbakmachine.

Is emmermeel gezond?

Ja, dit oergraan is ontzettend gezond. Emmer bevat meer vezels, meer vitamine E en meer vitamine B dan tarwe. Daarnaast zit emmer ook nog eens boordevol belangrijke mineralen en gezonde vetzuren. Het is dus een goed idee om eens met dit gezonde meel te bakken.

Wat kun je met emmermeel?

Dit verrukkelijke meel kun je voor allerhande baksels gebruiken. Zo kun je zalig (desem)brood bakken met emmer, maar ook pannenkoeken, taarten, cake, muffins en koekjes. Emmer wordt ook gebruikt om pastadeeg mee te maken en als smaakmaker in volkoren brood. Bekijk onze recepten voor inspiratie. 

Cookies op Bakwinkel. Bakwinkel gebruikt zowel functionele als analytische cookies. Hierdoor kan de website goed functioneren en worden bezoeken op de website goed gemeten. Daarnaast kunnen er marketingcookies worden geplaatst als je deze accepteert. Met marketingcookies kunnen wij de ervaring op onze website persoonlijker en meer gestroomlijnd maken. We kunnen je namelijk nuttige advertenties laten zien en zo je ervaring persoonlijker maken. Meer informatie? Lees hier alles in onze cookieverklaring. Liever toch geen marketingcookies? Dan kun je deze hier weigeren. We plaatsen dan enkel het standaardpakket van functionele en analytische cookies. Je kunt je voorkeuren later nog aanpassen op de voorkeuren pagina. Cookies accepteren
Cookie
Aan het laden...